به طور سنتی زنان در دوران یائسگی زمانی به دنبال مراقبت های پزشکی هستند که با  مشکلات بهداشتی مربوط به این مرحله مانند شکستگی های مربوط به پوکی استخوان, علائم یا عوارض ناشی از بیماری های مزمن مواجه شوند آمار ارائه شده در مورد دلایل اصلی مرگ ومیر در جوامع امروزی بیانگر آن است که 53% از علل مرگ و میر ها به الگوی سبک زندگی افراد مریوط  می شود.که به شدت با خود  مراقبتی در ارتباط است.. خود مراقبتی اقدام آگاهانه و برنامه ریزی شده برای حفظ و ارتقای سلامتی است . خود مراقبتی در کشور ما از پیشینه فرهنگی بسیار ضعیفی برخوردار است لذ ا چنین محیط اجتماعی ، نیازمند بازاریابی و تقاضا سازی برای رفاه، امنیت و سلامت می باشد

در این راستا  دفتر سلامت جمعیت  خانواده و مدارس با همکاری دفتر آموزش و ارتقای سلامت مجموعه ای را  با عنوان' مدل اجرایی خود مراقبتی در برنامه های سلامت خانواده' در سال 1393  منتشر کرده است. مدل ارایه  خدمات خودراقبتی به معنی مجموعه آیتم ها و مواردی  است که  در تهیه هر برنامه خودمراقبتی باید مد نظر برنامه ریزان قرار گیرد و شامل یک نگاه جامع و همه جانبه به یک برنامه خود مراقبتی می باشد که با توجه به اصول برنامه ریزی در نظام سلامت، ویژگی ها و نیازهای خاص برنامه خود مراقبتی و نیز وضعیت موجود خود مراقبتی در کشور ایران ارائه  شده است

در این مدل اجرایی  ارائه دهندگان  خدمات به  کادر در مانی محدود  نمی شوند  و مردم نه تنها جزء ارائه دهندگان اصلی خدمات خود مراقبتی هستند بلکه در انتخاب و استفاده از شیوه های خود مراقبتی به طرق  مختلف  از جمله  آموزش و تمرین ، بهره گیری از فضای حمایت کننده ، و روش آموزشی به شیوهگروه همتا توانایی کامل دارند . بدیهی است درراستای  برنامه تحول نظام سلامت ، اقدامات اولیه  ارزشمندی در کشور جهت زنان در دوران یائسگی صورت گرفته است . ولی علی رغم وجود نشانه هایی از تغییر رویکردهای مرتبط با یائسگی هنوز هم رویکرد زیست پزشکی، تفکر غالب در نحوه برخورد ومراقبت های دوران یائسگی می باشد(22) . درمراکز بهداشتی درمانی  بالاترین میزان خدمات ارائه شده در حیطه اقدامات درمانی( 6/86 )و کمترین میزان خدمات در حیطه ارتقاء سلامت  زنان( 1/24) صورت می گیرد .

پیش بینی می شود تا سال 1400 جمعیت زنان در آستانه یائسگی به بیش از 5 میلیون نفر در  ایران  افزایش یابد   . با توجه به سن متوسط یائسگی (2/48) سال  و امید به زندگی در زنان  ایرانی(74) سال،  زنان کشور ما  بیش از 25 سال از عمر خویش را در دوران یائسگی سپری می کنند   و همه این آمارها بیانگر ضرورت برنامه ریزی های دقیق سیستم های بهداشتی برای پاسخگویی به نیازهای این جمعیت روزافزون می باشد(که بر اساس مطا لعات منتشر شده 2/65 درصد از آنان  حداقل یکی از عوارض یائسگی را  در این دوران ، تجربه خواهند کرد

لذا  با توجه به مطالب ذکر شده در فوق،  وسیاست های اصولی دولت و رهبری مبنی بر' استقرار نظام جامع توانمندسازی مردم برای خودمراقبتی'  و همچنین با  پذیرش این مطلب که با وجود اقدامات ارزشمند  انجام شده در کشور هنوز  خود مراقبتی شیوه کنونی زندگی مردم ما نمی باشد و اجرای برنامه های خودمراقبتی از جمله ،  توزیع دفترچه هایی خود مراقبتی در حالی که انگیزش، دانش و مهارت کافی برای تکمیل آن وجود ندارد ، جز اتلاف منابع ،حاصلی در بر نخواهد داشت.. برآن شدیم تا  مطالعه ای  با هدف طراحی ، اجرا ی آزمایشی و ارزیابی اثربخشی  یک مداخله  خود مراقبتی که در عین حال  قابل  کاربرد در برنامه های خود مراقبتی موجود در کشور نیز  باشد جهت ارتقا سلامت باروری زنان  در دوران یائسگی  انجام دهیم و با توانمند کردن آنان در فرایند مراقبت از حود  سلامت این گروه از زنان  را برای بیش از یک سوم دوره زندگی شان تضمین و سال های پایان باروری را برای آنها به سال های مفید زندگی تبدیل نماییم

طراحی ، اجرا و ارزیابی اثربخشی طرح مداخله ای مبتنی بر الگوی خودمرافبتی جهت ارتقاء سلامت باروری زنان در دوران یائسگی

Designing, implementing and evaluation of the effectiveness of self-care intervention for improve the reproductive health of women during menopausal transition

چاپ صفحه

صفحه نخست سامانه پژوهان

همکاران پایان نامه

مقالات مرتبط

دانشگاه علوم پزشکی شاهرود